Citaat van admin op 15 maart 2025, 07:32 uur

De drijvende energiecentrales van het Turkse bedrijf Karadeniz Holding verdwijnen uit Cuba – net zo discreet als ze gekomen zijn. De leaseovereenkomsten voor de energieschepen, ooit geprezen als een snelle oplossing voor de energiecrisis, zijn ondoorzichtig gebleven. Deskundigen bekritiseren de hoge kosten en de beperkte efficiëntie van de centrales. 

 

 

Wekenlang verdwenen de drijvende energiecentrales uit Cubaanse havens, net zo mysterieus als ze ooit waren aangekomen. Eind februari waren er nog maar twee van de oorspronkelijke acht energieschepen van de Turkse Karadeniz Holding in Havana. Deze hadden een totale capaciteit van 300 megawatt (MW) en zouden tot 2023 ongeveer een kwart van de Cubaanse elektriciteitsproductie hebben geleverd.

Een kostbaar energie-experiment.
Toen de Cubaanse regering in 2022 de lease van de energiecentrales aankondigde, prees minister van Energie Vicente de la O. deze aan als de snelste en meest effectieve oplossing om de elektriciteitsproductie te verhogen. Details van de contracten met Karadeniz Holding werden echter nooit bekendgemaakt. Dit leidde tot speculatie onder experts: waarom leasede Cuba dure drijvende energiecentrales terwijl er al vergelijkbare generatorsystemen op het eiland bestonden en alleen maar gerepareerd moesten worden?

Een ingenieur uit Santa Clara maakte een treffende vergelijking: "Het is alsof je een auto bezit, maar hem in de garage laat staan ​​om een ​​soortgelijke auto te huren." Hoewel een aantal van de bestaande generatoren gerepareerd moesten worden, zouden de reparaties waarschijnlijk minder hebben gekost dan het huren van de energieschepen.

Een ander probleem werd duidelijk tijdens de landelijke stroomuitval in 2022 en 2024: Turkse elektriciteitscentrales hadden een externe energiebron nodig om op te starten. De bestaande Cubaanse centrales konden daarentegen zelfstandig opstarten en waren daardoor beter bestand tegen crises.

Onduidelijke contracten en hoge kosten.
Hoewel de onduidelijke contractvoorwaarden van Karadeniz Holding in andere landen, zoals Ecuador en Zuid-Afrika, tot controverse hebben geleid, blijft de situatie op Cuba nog onduidelijker. Tot op heden is er geen officiële informatie over hoeveel de Cubaanse regering voor de motorschepen heeft betaald of wat de betalingsvoorwaarden waren.

Een ruwe schatting op basis van de Ecuadoraanse contracten suggereert dat Cuba in 2023 minstens $ 313 miljoen betaalde voor de 4494 gigawattuur aan elektriciteit die de schepen opwekten – exclusief brandstofkosten. Zelfs met korting bedroegen de brandstofkosten in totaal meer dan $ 155 miljoen. Ter vergelijking: op Cuba genereerde het Canadese bedrijf Sherritt energie voor slechts 5,74 dollarcent per kilowattuur, terwijl Karadeniz aanzienlijk hogere prijzen rekende.

Een andere doorslaggevende factor was de personeelsstructuur: de buitenlandse specialisten van de Turkse energiecentrales ontvingen hun salaris in vreemde valuta, wat de bedrijfskosten verder deed stijgen. Cubaanse arbeiders daarentegen werden in de nationale valuta betaald.

Toekomst van de energievoorziening: Een verschuiving naar hernieuwbare energiebronnen?
Met de terugtrekking van Turkse elektriciteitscentrales investeert Cuba fors in hernieuwbare energie. Onder andere worden er met Chinese hulp 55 nieuwe zonneparken gebouwd, maar details over deze projecten zijn schaars. Gezien de aanhoudende energiecrisis blijft het onduidelijk of deze verschuiving zal leiden tot een stabielere energievoorziening.

Deskundigen pleiten voor uitbreiding van gasgestookte elektriciteitsopwekking. Het Cubaans-Canadese bedrijf Energas zou bijvoorbeeld zijn capaciteit kunnen vergroten door middel van gerichte investeringen. Gasgestookte elektriciteitscentrales hebben niet alleen een lagere CO₂-uitstoot dan olie- of dieselgeneratoren, maar ook lagere operationele kosten. Desondanks blijft het gebrek aan transparantie van de Cubaanse overheid een obstakel voor een objectieve analyse van de beste energieopties.

Een duur hoofdstuk eindigt – maar wat nu?
De terugtrekking van de Turkse energiecentrales markeert het einde van een kostbaar hoofdstuk in het Cubaanse energiebeleid. Of de overstap naar hernieuwbare energiebronnen of gasgestookte elektriciteitscentrales de gehoopte ommekeer zal brengen, blijft onzeker. Eén ding is echter zeker: de Cubaanse regering moet in de toekomst zorgen voor meer transparantie in haar energiebeleid om te voorkomen dat het vertrouwen van de bevolking en potentiële investeerders verder wordt geschonden.